TERK EDİLME KORKUSU
Terk edilme korkusu, tipik olarak bir ebeveyni, bakıcıyı veya sevilen birini ölüm, boşanma veya diğer travmatize edici koşullar nedeniyle kaybetmiş kişiler için yaygındır. Terk edilme korkuları, çocukluk döneminde kaliteli fiziksel veya duygusal bakım alamamaktan da kaynaklanabilir.
Sevilen birinin gitmesi düşüncesinden rahatsız olmak normaldir, ancak korku çok şiddetli hale geldiğinde, sizin veya sevdiğiniz kişinin hayatı üzerinde gözle görülür bir etkiye sahip olduğunda, fobi ele alınmalıdır. Kronik bir kaygı durumunda yaşamak, zihinsel ve duygusal sağlığınıza zarar verebilir. Endişenizin nedenini belirleyerek, kendi duygusal sağlığınız üzerinde çalışarak ve olumsuz davranış kalıplarını değiştirerek terk edilme korkunuzun üstesinden gelmeyi öğrenebilirsiniz.
TERK EDİLME KORKUSUYLA BAŞA ÇIKMAK
- Duygularınızı sorumluluğunuz olarak kabul edin. Terk edilme korkusundan kurtulmak, kaygılarınızla başa çıkmanın sağlıklı yollarını bulmanızı gerektirir. Sağlıklı başa çıkma mekanizmaları bulmaya yönelik ilk adım, hissettiklerinizin sorumluluğunu almaktır.
Duygularınız diğer insanların eylemleri tarafından tetiklenebilse de onlara nasıl karşılık vereceğinizin size bağlı olduğunun farkında olabilirsiniz. Örneğin, biri size hakaret ederse ve bu sizi kızdırırsa, söz aşağılayıcı veya küçük düşürücü olsa bile, nasıl tepki vereceğiniz konusunda bir seçeneğiniz olduğunu kabul etmelisiniz. Kızabilir veya ağlayabilirsiniz. Ya da kendi içinize bakabilir ve iyiliğinizin başkalarının görüşlerine bağlı olmadığını hatırlayabilir, sonra gülümseyip uzaklaşabilirsiniz.
- Korkunuzu tanımlayın. Terk edilmeyi düşündüğünüzde ortaya çıkan duygu, düşünce ve hislere dikkat edin. Hangi senaryodan korkuyorsunuz? Bugün terk edilmiş olsaydınız, bu sizde hangi özel duyguyu yaratırdı? Aklınızdan ne tür düşünceler geçerdi? Korkunuz hakkında netleşmek, onunla mücadele etmenin yollarını bulmanıza yardımcı olabilir.
Terk edilme korkusu, genellikle bir ilişkide sevilmek için yeterince iyi olmadığınızı hissetmenizden kaynaklanabilir. Bu düşünceleri belirlemek ve bunlara meydan okumak, bu korkunun üstesinden gelmek için önemlidir. Örneğin, partneriniz sizi terk ederse, kendinizi sevimsiz hissedeceğinizden ve asla başka bir ilişki bulamayacağınızdan korkabilirsiniz. Bu durumda sizin terk edilme korkunuzu tetikleyebilmektedir.
- Genellemeyi bırakın. Terk edilme korkunuz çocuklukta yaşadığınız bir deneyimden kaynaklanıyorsa, bilinçsizce bu senaryonun tekrar gerçekleşeceğini varsayıyor olabilirsiniz. Çocukluğunuzdan bugün sizi etkileyebilecek temaları düşünün. Örneğin, anneniz veya başka bir kadın bakıcı tarafından terk edildiyseniz, hiçbir kadının hayatınızda kalmasına güvenemeyeceğinizi düşünebilirsiniz. Kendinize bunun mantıklı bir varsayım olmadığını ve tüm insanların farklı davrandığını hatırlatabilirsiniz.
- Olgu kontrolü yapın. Endişeleriniz yükseldiğinde, gerçekleri kontrol etmek, onların kontrolünü yeniden kazanmak için yararlı bir stratejidir. Kendinizi duygularınızdan uzaklaştırmak için bir dakikanızı ayırın ve düşüncelerinizin objektif bir anlam ifade edip etmediğini sorgulayın. Neler olup bittiğine dair daha basit ve anlaşılır bir açıklama olup olmadığını düşünün. Bu durum terk edilme korkunuz üzerinde düşünmenizi sağlayacaktır.
Örneğin, partneriniz size yarım saat içinde mesaj atmadıysa, ilk tepkiniz “Benden sıkılmaya başladı ve artık benimle konuşmak istemiyor” diye düşünmek olabilir. Bu olduğunda, kendinize bunun gerçekten en mantıklı senaryo olup olmadığını sorun. Başka biriyle konuşmakla meşgul olması veya bir toplantıdan sonra telefonunun zil sesini açmayı unutması daha muhtemel olabilir.
- Dikkatli bir yaklaşım benimseyin. Farkındalık size gelecekte olabilecekler yerine şu anda olanlara odaklanmayı öğretir. O anda ne hissettiğinize dikkat edin ve hemen harekete geçmek veya bunun için kendinizi yargılamak yerine, neden böyle hissettiğinizi kendinize sorun. Bu, duygularınızı daha iyi anlamanıza ve hangilerine dikkat etmeniz ve hangilerini bırakmanız gerektiğini bilmenize yardımcı olabilir.
Meditasyon, farkındalık alışkanlığı kazanmanın iyi bir yoludur.Günde beş veya on dakika kadar az bir meditasyon bile daha dikkatli olmanıza veya düşünce ve duygularınızın daha dikkatli olmasına yardımcı olabilir. Başlamak için telefonunuza bir uygulama indirmeyi veya YouTube’da rehberli bir meditasyon videosu izlemeyi deneyin.
TERK EDİLME KORKUSUNU KEŞFETMEK
1 – Başkalarını uzaklaştıran davranışları tanımlayın. Terk edilmekten korkuyorsanız, sıklıkla güvensiz bir yerden hareket edebilirsiniz. Birini günde birkaç kez aramak ve mesaj atmak, birinden tüm boş zamanlarını sizinle geçirmesini istemek ve başkalarını sizi terk etmeyi planlamakla suçlamak, güvensiz davranışlara birkaç örnektir. Ne yazık ki, böyle davranmak, arkadaşlarınızı ve ortaklarınızı korkutmak gibi istenmeyen sonuçlara yol açabilir. Bu davranışlar size benziyorsa, kaygınızı yönetmenin alternatif yollarını bulmaya çalışabilirsiniz.
Farkındalık uygulamak, başkalarını uzaklaştırmayı bırakmanıza yardımcı olabilir. Dikkatli bir bakış açısıyla, güdülerinizi inceleyebilir ve dürtüsel, muhtaç davranışlardan kaçınmayı seçebilirsiniz. Kendinizi güvensiz hissettiğinizde, duygulara göre hareket etmek yerine, neden böyle hissettiğinizi bir günlüğe yazmayı deneyebilirsiniz. Bu durum terk edilme korkunuzu anlamlandırmak konusunda farkındalık yaratacaktır.
Bir başka iyi seçenek de yürüyüşe çıkmak ve duygularınızı derinlemesine düşünmektir. Diğer insanlara ulaştığınızda, “Bu, konuşmak için iyi bir zaman mı?” diye sorarak başlayın. Bu şekilde, değilse, sadece dürüst olabilirler ve dikkatlerinin dağılıp dağılmadıklarını veya sadece sizinle konuşmak istemediklerini tahmin etmek zorunda kalmazsınız.
2-Aradığınız ilişki türlerini sorgulayın. Terk edilme korkusu olan pek çok insan, duygusal olarak uygun olmayan insanlarla ilişki kurmaya alışkın olabilir. Terk edilme geçmişiniz varsa, bilinçsizce anne babanız veya önceki partnerleriniz gibi davranacak partnerler seçebilirsiniz.
Duygusal olarak daha uygun partnerler aramanın kaygı ve terk edilme korkusunun döngüsünü kırmanıza yardımcı olup olmayacağını düşünün. İlişkilerinizde sağlıksız kalıplar fark ederseniz, bir terapiste görünmeniz faydalı olabilir. Bir ruh sağlığı uzmanı, bu sağlıksız kalıpların kaynağını belirlemenize yardımcı olabilir ve terk edilme korkunuzun döngüsünden çıkmak konusunda destekleyerek sizi daha sağlıklı, dengeli ilişkilere yönlendirecek beceriler geliştirmenizi öğretebilir.
3-Bir arkadaş ağı oluşturun. Terk edilme korkusuna sahipseniz, diğerlerini dışlayarak bir ilişkiye yoğun bir şekilde odaklanma eğiliminiz olabilir. Güçlü bir arkadaş ağı oluşturmak, tek bir kişiye odaklanmaktan vazgeçmenize yardımcı olabilir ve size bir güvenlik duygusu sağlayabilir. Bir kişi ayrılmaya karar verirse, yine de güvenebileceğiniz başka arkadaşlarınız olacaktır. Arkadaşlık geliştirmek, sağlıklı ilişkiler sürdürme pratiği yapmanıza da yardımcı olabilir.
Kendinizi arkadaş bulma ve edinme fırsatına açarak güçlü bir destek sistemi oluşturun. Okulda yeni bir kulübe katılın. Aşçılık dersi al. Yerel parkınızı daha sık ziyaret edin. Veya sizinle aynı ilgi alanlarına sahip insanlarla bağlantı kurmak için bir gönüllü hizmet taahhüdü başlatın. Böylece terk edilme korkunuz gözünüze eskisi kadar büyük gelmeyecektir.
4-Benlik saygınızı geliştiren faaliyetlere odaklanın. Benlik saygınızı artırmak, duygusal olarak kendi kendinize daha yeterli olmanıza ve terk edilme korkunuzdan kurtulmanıza yardımcı olabilir. Kendiniz ve yetenekleriniz hakkında iyi hissettiğinizde, doğrulama veya ilgi için başkalarına güvenmeniz gerekmez. Benlik saygınızı artırmak için yeni bir beceri öğrenmeyi, başkalarına yardım etmek için gönüllü olmayı veya sizin için önemli olan kişisel bir proje üzerinde çalışmayı deneyebilirsiniz çünkü bu durum terk edilme korkunuzla baş edebilmek için fayda sağlayacaktır.
Eğer terk edilme korkunuz yaşamınızı sürdürmeniz konusunda zorlanmalara neden olarak yaşamınızda fonksiyonel olan durumları zedeleyebilir. Terk edilme korkusunun yoğunlaştığını ve yaşam kalitenizi etkilediğini düşündüğünüz durumlar karşısında bir uzmana başvurmak en sağlıklı yol olacaktır.
Yazan: Gizem Bozdağ
Psikomental Danışmanlık Merkezimizi daha yakından tanımak için sosyal medya hesaplarımızı 
ve danışan yorumlarımızı inceleyebilirsiniz.
Randevu oluşturmak ve bilgi almak isterseniz merkezimizle iletişim kurabilirsiniz.
