PSİKOLOJİK ESNEKLİK
Kaç kez kendi duygu, düşünce, davranış veya anılarınızda kapana kısılmış hissettiniz?
Farkında olmasak da, gerçekte nasıl hissettiğimizin ötesini göremeden çoğu zaman kafamızın içinde sıkışıp kalırız. Neyse ki, Psikolojik Esneklik bizlere bir çıkış yolu sunar.
Psikolojik esneklik, duygularımızı deneyimleme ve işleme yeteneklerimizi ifade eder. Aynı zamanda, sürekli değiştiği için çevremize nasıl uyum sağladığımızın bir parçasıdır. Öngörülemeyen bir dünyaya yanıt olarak duygularımızı yönetme ve düzenleme yeteneği, esnek olmayı gerektirir. Aynı zamanda hayatımızı temel değerlerimiz doğrultusunda yaşamak anlamına gelir. Bu, hayattaki neşeyi ve anlamı daha sık deneyimlememize yardımcı olabilir. Psikolojik esnekliği kullanarak, kimliğimizin çeşitli önemli yönlerini aklımızda tutarken daha fazla yaşam enerjisi elde ederiz.
Psikolojik esnekliği geliştirmemize yardımcı olabilecek kilit faktörlerden biri farkındalıktır: anda kalma, düşüncelerimize açık olma ve buna göre hareket etme yeteneği. Farkındalık, etrafımızdaki fiziksel dış dünyaya veya içimizdeki psikolojik dünyaya bağlantılı ve ilgi çekici bir şekilde dikkat etmemizi sağlar. Aynı zamanda stresi tolere etmemize ve ne kadar zorlayıcı olursa olsun duygularımıza, düşüncelerimize ve duyumlarımıza karşı açık bir tutum geliştirmemize yardımcı olur. Farkındalık tekniklerini uygulamak, kendimize karşı yargılayıcı olmadan farkındalığımızı bugüne demirlememize yardımcı olabilir.
Dikkatli olmak aynı zamanda geçmişten ve gelecekte olabilecek istenmeyen deneyimlerden kaçmaya çalışmak yerine bunları hissetmek ve düşünmek için kendimize izin vermemizi gerektirir. Bu uygulama, yaşamın zorluklarıyla esnek bir şekilde başa çıkmamıza yardımcı olabilir. Düşüncelerimize ve duygularımıza karşı açık ve hoşgörülü olmak, düşüncelerimize karışmak yerine bir adım geri çekilmemizi ve düşüncemizi izlememizi gerektirir.
Psikolojik esnekliğin bir diğer önemli yönü, bizim için en önemli olanın farkında olmaktır. Değerlerimizi tanımak davranışlarımıza rehberlik eder ve onlara göre yaşamaya daha fazla bağlı oluruz. Bu, hayatta karşılaştığımız zorlu durumlara nasıl daha etkili yanıt vereceğimizi öğrenmenin güçlü bir yoludur.
Psikolojik esnekliğin olmaması bazı durumlarda psikopatolojinin bir işareti olabilir. Esneklik eksikliği, katılığa ve düşük bağlamsal duyarlılığa yol açabilir. Ortamdaki değişikliklere esnek bir şekilde yanıt verememek, duygudurum ve anksiyete bozuklukları da dahil olmak üzere bazı zorlanmaların uyarı işaretlerinden biridir. Hayata zengin ve esnek bir bakış açısıyla bakabilmek, her koşulda duygu, düşünce ve davranışlarımızla etkin bir şekilde başa çıkma yeteneğimizi artırır.
Psikolojik esneklik, sağlıklı bir yaşamı sürdürmenin kilit noktalarından biri gibi görünmektedir. Bu kavram, kabul ve bağlılığın yanı sıra duygusal düzenlemeyi, farkındalığı da içerir. Bu geniş dinamik yetenek yelpazesi sağlığın özünü oluşturur.
PSİKOLOJİK ESNEKLİĞİ ARTTIRMANIN YOLLARI
Psikolojik esneklik, zihinsel sağlığımızın temel bir yönü olduğundan, onu artırmamız veya en sürdürmemiz önemlidir.
1. Kabul
Şimdi ve burada ilkesini kullanarak, Psikolojik Esneklik ile pasif bir kabulden çok daha fazla aktif kabule ihtiyaç duyacağınızı belirtmelisiniz. Şimdiki zamanda sahip olduğunuz her deneyim için bir kabule sahip olmalısınız.
2. Yayılma
Yayılma temelde sizin düşünceleriniz olmadığınız anlamına gelir. Düşüncelerimiz bizim bir parçamızdır, bir kişi olarak kim olduğumuzu tanımlamaz. Psikolojik Esneklik için kendinizi düşüncelerden ayırmanız gerekir. Örneğin, kendinizi üzgün hissediyorsanız, üzgün biri olduğunuzu düşünmek yerine, o anda üzgün bir insan olduğunuzu düşünün.
3. Şimdiki Anın Farkında Olun
Şimdiki anda olmak, her düşünceyi, hissi, hissi, eylemi ve çevrenizi gözlemlemek ve kabul etmek önemlidir. Ne hissediyor olabileceğinizi ve buna neyin sebep olduğunu ve buna tepki vermenin doğru yolunun ne olduğunu bilmelisiniz.
4. Değerler
Değer sistemimizi belirlemek Psikolojik esneklik için önemlidir. Sizin için neyin önemli olduğunu ve neyin olmadığının farkına varın. Değerlerinizi tanıyın çünkü bu hayatımız kolaylaştıran bir davranıştır. Ne yapacağımızı tam olarak biliriz çünkü değerlerimiz bize rehberlik eder
5. Yaratıcı Olun
Yaratıcılık bize birçok yönden yardımcı olabilir. Yaratıcılık seviyemizi artırarak, bir sorunu çözmek için iyi yaratıcı fikirler üretebiliriz. Ayrıca alışılmışın dışında düşünme alıştırması da yapabilirsiniz ve zorluklarla yüzleşmek daha kolay hale gelir.
6. Varsayımlara Güvenmeyin
Her şeyi olduğu gibi varsaymak iyi bir fikir değildir çünkü çoğu durumda işler göründüğü gibi değildir. Bu nedenle, sadece varsayımlar nedeniyle tepki vermek doğru değildir, her zaman gerçeklerinizi doğru yapın ve sonra tepki verin.
Yazan: Psikolog Gizem Bozdağ
Psikomental Danışmanlık Merkezimizi daha yakından tanımak için sosyal medya hesaplarımızı 
ve danışan yorumlarımızı inceleyebilirsiniz.
Randevu oluşturmak ve bilgi almak isterseniz merkezimizle iletişim kurabilirsiniz.
