CAPGRAS SENDROMU
‘Çiftler yanılsaması’ olarak da bilinen Capgras sendromu, ilk olarak Jean Marie Joseph Capgars tarafından tanımlandı. Bu, psikotik bir sürecin parçası olan ve bireyin, yakın çevresindeki kişinin yüzünü o kişinin yerine geçmek isteyen sahtekar ve yalancı biri ile değiştirdiğine inanırlar. Bu sendrom güçlü korku duygularıyla sonuçlanır ve o kişiyi bir sahtekar olduğu inancını taşıma sürükler. Capgras sanrısı, beynin yüz tanıma ile ilgili sistemindeki bir rahatsızlıktan meydana gelir ve beynin lezyonları ile alakalı hastalıklarla bağlantılıdır.Bu sendrom terapi ile tedavi edilebilmektedir.
Bir an için düşünün, marketten dönüyorsunuz ve evin kapısını açtıktan sonra size çok tanıdık gelen bir yabancıyla karşılaşıyorsunuz, bu kişi aslında aynı evi paylaştığınız eşiniz gibi ama bazı farklılıklar olduğunu düşünüyorsunuz. Bu duruma yol açabilecek korku ve hatta dehşet, kişide büyük bir psikolojik zorlanma yaratacaktır.
Neden, kimin tarafından veya neyin değiştirildiğini açıklayamayan Capgras sendromundan muzdarip olan kişi bu da durum karşısında yoğun bir belirsizlik ve korku yaşamaktadır. Bunun sonucunda da kaçınma veya reddedilme duyguları oluşabilmektedir. Bir şeylerin yanlış olduğunu, benzerine çok yakın ancak tamamen farklı bir kişi ile karşılaştığınız düşünme durum fark edebilen ilk semptomdur. Çözülmediği takdirde, büyük bir gerilimi yaratacak olan bu durum, kişiyi sevdiklerinizden uzak tutarak büyük bir yıkıma neden olabilir.
Capgras Sanrısı Sendromuna sahip olan bireylerle aynı evi paylaşan kişiler için de durum oldukça zorludur. Eşinizin, annenizin ya da çocuğunuzun sizi kabul etmediği ve sizin tamamen farklı birisi olan bir sahtekar olduğunuzu iddia ettiği bir senaryo düşünün. Bu durum oldukça zorlayıcı ve anlaşılması güç bir durumdur.
Capgras sendromunun nedenleri
Capgras sendromu geçici veya kronik olabilir ve yaşamın herhangi bir zamanında ortaya çıkabilir. Şu anda, bu çok faktörlü dikkate alındığında Capgras sendromunun kökeni ve sürdürülmesine ilişkin açıklama konusunda bir fikir birliği yoktur. Genellikle kafa travması veya beyin tümörü bozuklukları gibi organik bozukluklarla birlikte paranoid şizofreni, psikotik depresyon veya sanrılı bozukluklar gibi psikolojik bozukluklarla birlikte ortaya çıktığı gözlemlenmiştir.
Ayrıca, Capgras’tan etkilenen çeşitli çalışmalarda, görsel ve duygusal işlemenin yanı sıra yüzlerin tanınmasında yer alan beynin farklı bölgelerini nasıl etkilediği de bulunmuştur. Ek olarak, bu sendrom Alzheimer hastalığı olan hastaların vakalarının %6 ila %30’unda ve diğer demans türlerinde veya Lewy cisimcikli Parkinson hastalarında daha küçük bir yüzdede gözlenmiştir.
Capgras sendromunun belirtileri
Karşısındaki kişinin kendisiyle çok benzeyen bir çiftiyle yer değiştirdiği fikri en karakteristik ve Capgras sendromunu tanımlayan semptomdur; kişi, karşısındaki bireyin tüm yönleriyle aynı olan bir sahtekâr tarafından değiştirildiğini ancak buna rağmen özgün bireysel farklılıkları olduğu inancını taşır.
Aile ve arkadaşlar tarafından, hastalığın en belirgin belirtileri, yakın bir duygusal bağın olduğu bir aile üyesini reddetmek veya ondan kaçınmaktır. Aslında bazı yazarlar bu bozukluğu duygusal tanınma kaybı olarak tanımlarlar, çünkü sendroma sahip birey onu karşısındaki kişiye bağlayan duygusal bağlar unutur, artık onu bir yabancı olarak görür.
Bu, bir dizi aile değişikliğini tetikleyecektir, çünkü Capgras sendromundan muzdarip kişi, tanımadığını düşündüğü ve tamamen bilinmez olarak kabul edilen biriyle aynı çatı altında kalmaya istekli olmayabilir, bu da çoğu durumda boşanmalara ve ayrılıklara yol açar.
Reddedilme ve kaçınma davranışı ile ilişkili ciddi aile veya çift sorunları, tüm bu durumu etkileyen korku nedeniyle aynı çatı altında bir arada yaşamayı imkansız hale getirdiğinden, kişilerin zorlanması daha da artabilmektedir. Aynı zamanda hayatlarında bağ kurdukları ve sosyal destek aldıkları kişilerden kaçındıkları için kendilerini tehdit altında ve yalnız hissetmeleri çok olasıdır.
Capgras Sendromunda Tedavi
Capgras sendromuna yol açan nedenler tamamen bilinmediği için kesin olarak bu bozukluğu iyileştiren bir tedaviden söz edilemez, ancak temelde bu amaç için esas olarak psikoaktif ilaçlar kullanarak semptomlarını kontrol etmeye çalışmaktır:
Psikotik belirtiler bir kez kontrol altına alındıktan sonra, genellikle kişinin bu çift kişilerle hayata entegre olmasına, onları reddetmeyecek ve mümkün olduğunca biraz daha normal bir yaşam sürmenize izin verecek şekilde psikolojik tedaviye başlanabilmektedir.
Bu psikolojik terapi, hastayı sanrısal inançlarının mantıksızlığıyla yüzleştirdiği, bu duygulara sahip olmasının nedenlerini göstermeye çalıştığı bir bilişsel yeniden yapılandırma tekniğini uygulayarak ilerleyebilir.
Aynı zamanda ve bu sendromun sonucu olarak maruz kalınan büyük duygusal baskı nedeniyle, hem ailenin geri kalanı için hem de sendromdan muzdarip olan kişi için ilişkileri geliştirmek adına genellikle aile terapisini tavsiye edilmektedir
Ayrıca, Capgras sendromundan etkilenenler Alzheimer veya diğer demanslar, Lewy cisimcikleri veya Parkinson gibi başka rahatsızlıklar olabildiğinde bu patolojilerin tedavisine öncelik verilmektedir.
Kaynakça
Christodoulou GN: Treatment of the “Syndroome of doubles”, Acta Psychiatr. Belg 77(2):254-259, 1977.
Edelstyn NM, Oyebode F:A review of phenomenolgy and cognitive neuropsychological origins of the capgras syndrome,Int J
geriatr Psychiatry 14(1):48-59,1999.
Mojtabai R: Identifying misidentifications:aphenomenological study, Psychopathology 31(2):90-5, 1998
Rentop M, Theml T, Fortsti H:Delusional misidentifications.s ymptoms and neuropsychoji modets, Fortshr Neurol Psychiatry
70(6):313-320, 2002.
Tueth MJ,Cheong JA: Successful treatment with pimozide of capgras syndrome in an elderly male, J Geriatr Psychiatry Neurol5(4):217-219, 1992
YAZAN : Gizem Bozdağ
Psikomental Danışmanlık Merkezimizi daha yakından tanımak için sosyal medya hesaplarımızı 
ve danışan yorumlarımızı inceleyebilirsiniz.
Randevu oluşturmak ve bilgi almak isterseniz merkezimizle iletişim kurabilirsiniz.
